Zakażenie wirusem cytomegalii (CMV) to jedno z najczęstszych zakażeń wirusowych, które może mieć poważne konsekwencje dla kobiet w ciąży oraz ich nienarodzonych dzieci. Choć u większości osób z prawidłową odpornością przebiega bezobjawowo lub łagodnie, u kobiet ciężarnych zakażenie wirusem CMV niesie ryzyko przeniesienia infekcji na płód, co może prowadzić do wrodzonej cytomegalii – poważnej choroby o potencjalnie trwałych skutkach zdrowotnych. W tym kontekście test CMV staje się niezwykle istotnym narzędziem diagnostycznym.
Zakażenie wirusem cytomegalii – czym jest i kogo dotyczy?
Wirus cytomegalii (CMV) jest szeroko rozpowszechniony i należy do rodziny wirusów herpes. Większość osób zdrowych ma w swoim organizmie przeciwciała IgG wskazujące na przebyte zakażenie, często w postaci utajonej, bezobjawowej.
Test CMV – badanie przeciwciał IgM i IgG u kobiet w ciąży
Podstawą diagnostyki zakażenia wirusem CMV u kobiet ciężarnych jest badanie przeciwciał anty-CMV, klasy IgG i IgM. Pozwala ocenić, czy doszło do zakażenia pierwotnego, reaktywacji lub czy kobieta jest seronegatywna i narażona na zakażenie w czasie ciąży.
- Obecność przeciwciał IgG i ich wysoka awidność orazi brak IgM świadczy o przebytej wcześniej infekcji i niskim ryzyku zakażenia pierwotnego w czasie ciąży.
- Dodatnie IgM, dodatnie IgG i niska awidność IgG wskazują na niedawne zakażenie pierwotne, co wymaga wdrożenia leczenia przeciwwirusowego w ciąży.
- Ujemne wyniki obu przeciwciał oznaczają brak kontaktu z wirusem i potencjalne ryzyko zakażenia w trakcie ciąży.
Warto podkreślić, że badanie przeciwciał IgG i IgM nie pozwala jednoznacznie stwierdzić zakażenia u płodu. Do tego celu stosuje się bardziej zaawansowane metody, takie jak wykrycie wirusowego DNA metodą PCR w płynie owodniowym (amniopunkcja), wykonywane zwykle po 21. tygodniu ciąży.
Ryzyko zakażenia płodu i cytomegalii wrodzonej
Zakażenie wirusem CMV w trakcie ciąży, zwłaszcza pierwotne zakażenie, wiąże się z ryzykiem przeniesienia wirusa na płód. Cytomegalia wrodzona jest najczęstszą przyczyną zakażeń wrodzonych i może prowadzić do poważnych uszkodzeń płodu, takich jak niedosłuch czuciowo-nerwowy, zapalenie mózgu, zaburzenia układu nerwowego, powiększenie wątroby i śledziony, a także powiększenie węzłów chłonnych. W niektórych przypadkach dochodzi do zapalenia płuc, zapalenia siatkówki czy zapalenia naczyniówki oka.
Ryzyko wystąpienia powikłań jest szczególnie wysokie przy zakażeniu pierwotnym w pierwszym trymestrze ciąży.
Diagnostyka i leczenie zakażeń CMV u kobiet w ciąży
W Polsce badanie CMV IgG i IgM nie jest rutynowo wykonywane u wszystkich kobiet ciężarnych, choć coraz częściej zaleca się jego wykonanie. Wykonanie badania w pierwszym trymestrze ciąży pozwala na wczesne wykrycie zakażenia i podjęcie odpowiednich działań.
W przypadku potwierdzenia zakażenia pierwotnego stosuje się leczenie przeciwwirusowe, walacyklowirem, który jest bezpieczny dla płodu i skuteczny w ograniczaniu replikacji wirusa. Niestety, brak powszechnej edukacji oraz standardów postępowania w Polsce utrudnia skuteczne zarządzanie zakażeniem CMV u kobiet ciężarnych.
Gdzie wykonać test na CMV?
Test CMV można wykonać zarówno w prywatnych laboratoriach diagnostycznych, jak i w niektórych przyszpitalnych placówkach medycznych. Prywatne laboratoria oferują szeroki dostęp do badań przeciwciał IgG i IgM przeciwko wirusowi cytomegalii, często bez konieczności posiadania skierowania od lekarza. Czas oczekiwania na wyniki jest zwykle krótki, wynosi od 1 do 2 dni, co pozwala na szybkie podjęcie decyzji klinicznych.
W Warszawie test na CMV można wykonać w Poradni Ginekologiczno-Położniczej w Instytucie Matki i Dziecka.
Jak wygląda test na Cytomegalowirusa?
Sam test CMV polega na pobraniu niewielkiej próbki krwi żylnej, która następnie jest analizowana pod kątem obecności przeciwciał klasy IgG i IgM skierowanych przeciwko wirusowi cytomegalii. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjentki – można je wykonać o dowolnej porze dnia, bez konieczności bycia na czczo. Wynik testu pomaga określić, czy doszło do zakażenia wirusem CMV, czy też kobieta posiada odporność wynikającą z wcześniejszego kontaktu z wirusem.
Dlaczego test CMV jest ważny?
Test CMV, czyli badanie przeciwciał IgG i IgM, jest kluczowym narzędziem w ocenie ryzyka zakażenia pierwotnego w ciąży. Wczesna diagnostyka pozwala na odpowiednie postępowanie i minimalizację ryzyka powikłań, takich jak cytomegalia wrodzona z uszkodzeniami płodu.
Warto, aby kobiety planujące ciążę oraz te w jej wczesnym okresie rozważyły wykonanie testu CMV, zwłaszcza jeśli należą do grup podwyższonego ryzyka. Wiedza i świadomość zakażenia wirusem CMV to pierwszy krok do ochrony zdrowia przyszłych pokoleń.
Dodaj komentarz